Μετάφραση του «Γεωπονικόν» του Αγαπίου Λάνδου ΜΕΡΟΣ 3ον
Κεφάλαιο 1: Πώς να γνωρίσεις την καλή γη της πρώτης ποιότητας
Σκάψε λίγο,βγάλε το χώμα,έπειτα πάλι βάλε το στον τόπο του, και αν γεμίσει ο λάκκος και περισσεύσει χώμα τότε είναι καλό το χωράφι . Εάν όμως δε γεμίσει είναι κακή γη.
Σχόλιο
Η μέθοδος που προτείνει μοιάζει απλοϊκή ίσως και λανθασμένη σε μερικούς. Η ιδέα πίσω από το ξαναγέμισμα της λακκούβας που σκάβουμε είναι ότι το χώμα αν είναι «αφράτο» και η σύστασή του έχει αρκετά μεγάλα συσσωματώματα θα διογκωθεί με το σκάψιμο και θα περισσεύει. Τα συσσωματώματα σχετίζονται με τις ουσίες που βρίσκονται στο χώμα (πχ. κολλοειδή κλπ.) και οι οποίες το κάνουν εύφορο. Αν δεν υπάρχουν τέτοιες ουσίες τότε το χώμα είναι σαν άμμος και η ανάδευσή του αντί να το κάνει πιο διογκωμένο το κάνει να συσταλεί περισσότερο. Αυτό μπορεί κανείς να το διαπιστώσει κανείς τοποθετώντας άμμο σε ένα δοχείο η οποία με ανάδευση κατακάθεται πάντα.
Κεφάλαιο 2 : Ποια γεννήματα να σπέρνεις στην παχιά γη και ποια στην φτωχή και λεπτότερη
Το σιτάρι γίνεται στην παχιά γη και στον κάμπο καλύτερα και να είναι βρεγμένη όταν το σπέρνεις, διότι από τη φύση του το σιτάρι αγαπά την υγρή γη και γίνεται πρόθυμα, το δε κριθάρι να το σπέρνει στη μεσαία γη, δηλαδή της δεύτερης ποιότητας και ας είναι στεγνό και ξερό το χωράφι. Τα δε κουκιά και τα λαθύρια και τα άλλα όσπρια σπείρε τα στη χειρότερη γη αλλά να είναι βρεγμένη, γιατί αν τα βάλεις σε ξερή γη, ειδικά τα κουκιά, καταστρέφονται και κόπτονται πριν να φυτρώσουν αλλά και όσα φυτρώσουν γίνονται ασθενικά και αδύνατα.
Σχόλιο
Ενδιαφέρουσες οι διαφοροποιήσεις και οι συσχετίσεις της ποιότητας της γης με τον είδος του σπόρου. Στη σύγχρονη γεωπονία προσπαθούμε να ενισχύσουμε με λιπάσματα την ποιότητα της γης και δεν δίνουμε αρκετή σημασία στο βρέξιμο του χώματος κατά περίπτωση. Ένα ερώτημα που προκύπτει είναι αν η επιλογή της χειρότερης γης οφείλεται στη χαμηλότερη διατροφική αξία των προϊόντων τα οποία θα σπαρθούν (οπότε είναι λόγος οικονομικός επειδή είναι προτιμότερο να ενισχυθεί το αποδοτικότερο προϊόν) ή αν οφείλεται σε τυχόν χειρότερη απόδοση των προϊόντων αυτών αν σπαρθούν στην παχιά γη. Στη δεύτερη περίπτωση θα πρέπει να μην λιπανθεί ιδιαίτερα το έδαφος σποράς αυτών των προϊόντων. Προς έρευνα.
Κεφάλαιο 3: Πότε να θερίζουν τους καρπούς και να τους αποθηκεύουν
Όταν αρχίζουν να ξανθίζουν τότε θέριζε τα γεννήματα και μάλιστα τα κριθάρια και τα όσπρια , τα οποία αν τα αφήσεις και πολυφθάσουν γίνονται άνοστα και δεν βράζουν εύκολα και πέφτουν και πολλά στο χωράφι κατά το θερισμό. Αν όμως τα συνάξεις πρώιμα τα κερδίζεις και γίνονται νοστιμότερα και βράζουν γρηγορότερα. Αλλά και τα άχυρά τους είναι στο φάγωμα γλυκύτερα και τα ζώα τα τρώνε καλύτερα. Μόνο πρόσεχε όσο μπορείς να τα θερίζεις πρωί με τη δροσιά και αφού λυχνίσεις άφησε τον καρπό στο αλώνι ένα ή δύο μερόνυχτα και το πρωί να τον αποθηκεύσεις με τη νυχτερινή δροσιά πριν βγει ο Ήλιος. Γιατί τότε βαστάνε πολύ καιρό και δεν κόπτονται τα γεννήματα.
Σχόλιο
Πολύ ενδιαφέρουσες οι συμβουλές του Αγάπιου σε αυτό το σημείο. Ο θερισμός είναι κατανοητό να γίνεται πριν παραγίνουν και σκληρύνουν οι σπόροι, για τα άχυρα και την απώλεια καρπού. Όμως παρατηρούμε κάποια σημεία που φαίνονται λανθασμένα. Δηλαδή προτείνει να προσέξει ο γεωργός ώστε:
1. Να θερίζονται με την πρωινή δροσιά
2. Να μένουν στο αλώνι ένα ή δύο μερόνυχτα οι καρποί μετά το λύχνισμα
3. Να συλλέγονται πάλι με την πρωινή δροσιά πριν βγει ο Ήλιος
Θα έλεγε κανείς, εκ πρώτης όψεως, ότι έτσι αυξάνεται η πιθανότητα να πολλαπλασιαστούν οι μύκητες!!! Και ειδικά του γένους Aspergillus. Όμως πρέπει να προσέξουμε ότι δεν λέει να συλλέγονται με οποιαδήποτε άλλη δροσιά αλλά μόνο με την πρωινή δροσιά και πριν βγει ο Ήλιος! Η πρωινή δροσιά ανέκαθεν θεωρούνταν ιδιαίτερο στοιχείο από τους ιατροφιλοσόφους ακόμη και από τους αλχημιστές ακόμη. Πρόσφατα ανακαλύφθηκε ότι έχει ιδιαίτερη σύσταση από ατμούς και ιχνοστοιχεία της γης. Δηλαδή δεν ταυτίζεται με τια άλλες υγρασίες που συναντούμε στη φύση. Ο Αγάπιος ρητά λέει να γίνεται η συλλογή με την πρωινή δροσιά (δεν ορίζει ρητά πριν την ανατολή του Ήλιου ίσως επειδή ήξερε ότι είναι ανέφικτο) αλλά ορίζει ρητά να μένουν ένα δύο μερόνυχτα στο ύπαιθρο και να αποθηκευτούν πριν την ανατολή με την πρωινή δροσιά. Αυτή η διαδικασία αφού θα είναι καλοκαίρι θα ξεράνει κατά την ημέρα τους σπόρους αλλά τη νύχτα θα απορροφήσουν εν μέρει την πρωινή δροσιά. Και αν αποθηκευτούν πριν την ανατολή του Ήλιου η δροσιά θα βρίσκεται και μέσα τους και ανάμεσά τους και θα εξατμίζεται σταδιακά, ή θα την απορροφήσουν και αυτήν οι σπόροι σταδιακά. Η ιδιαίτερη φύση αυτής της δροσιάς ίσως είναι αυτή που κάνει τη διαφορά. Τα σκάνδαλα με τις διοξίνες οφείλονταν κατά κανόνα σε κακή αποθήκευση σιτηρών όπου η θερμότητα και η υγρασία βοηθούσαν συνδυαστικά στην ανάπτυξη των αφλατοξινών λόγω πολλαπλασιασμού των μυκήτων που τις παράγουν. Με την ανωτέρω τεχνική ο Αγάπιος διαβεβαιώνει ότι διατηρούνται για πολύ οι καρποί και δεν αλλοιώνονται. Για να πετύχουμε σήμερα το ίδιο τους ραντίζουμε με πολλά χημικά επιβλαβή για την υγεία και δεν το πετυχαίνουμε. Γι’ αυτό τρώμε αφλατοξίνες στο γάλα αφού τα σταυλιζόμενα ζώα τρώνε τέτοια αποθηκευμένα σιτηρά τα οποία είτε θα περιέχουν χημικά συντήρησης είτε αφλατοξίνες λόγω των μυκήτων όπου αυτά επιτυγχάνουν να κατανεμηθούν ομοιόμορφα μέσα στην ποσότητα των σιτηρών. Η μέθοδος αυτή πρέπει να δοκιμαστεί και να ακολουθείται πλέον εφόσον επιβεβαιωθεί ξανά.
Βαγγέλης Κατέρης
Σχετικές πηγές:
https://tvxs.gr/news/eyropi-eop/poso-toksikes-einai-oi-trofes-poy-katanalonoym
Σκάψε λίγο,βγάλε το χώμα,έπειτα πάλι βάλε το στον τόπο του, και αν γεμίσει ο λάκκος και περισσεύσει χώμα τότε είναι καλό το χωράφι . Εάν όμως δε γεμίσει είναι κακή γη.
Σχόλιο
Η μέθοδος που προτείνει μοιάζει απλοϊκή ίσως και λανθασμένη σε μερικούς. Η ιδέα πίσω από το ξαναγέμισμα της λακκούβας που σκάβουμε είναι ότι το χώμα αν είναι «αφράτο» και η σύστασή του έχει αρκετά μεγάλα συσσωματώματα θα διογκωθεί με το σκάψιμο και θα περισσεύει. Τα συσσωματώματα σχετίζονται με τις ουσίες που βρίσκονται στο χώμα (πχ. κολλοειδή κλπ.) και οι οποίες το κάνουν εύφορο. Αν δεν υπάρχουν τέτοιες ουσίες τότε το χώμα είναι σαν άμμος και η ανάδευσή του αντί να το κάνει πιο διογκωμένο το κάνει να συσταλεί περισσότερο. Αυτό μπορεί κανείς να το διαπιστώσει κανείς τοποθετώντας άμμο σε ένα δοχείο η οποία με ανάδευση κατακάθεται πάντα.
Κεφάλαιο 2 : Ποια γεννήματα να σπέρνεις στην παχιά γη και ποια στην φτωχή και λεπτότερη
Το σιτάρι γίνεται στην παχιά γη και στον κάμπο καλύτερα και να είναι βρεγμένη όταν το σπέρνεις, διότι από τη φύση του το σιτάρι αγαπά την υγρή γη και γίνεται πρόθυμα, το δε κριθάρι να το σπέρνει στη μεσαία γη, δηλαδή της δεύτερης ποιότητας και ας είναι στεγνό και ξερό το χωράφι. Τα δε κουκιά και τα λαθύρια και τα άλλα όσπρια σπείρε τα στη χειρότερη γη αλλά να είναι βρεγμένη, γιατί αν τα βάλεις σε ξερή γη, ειδικά τα κουκιά, καταστρέφονται και κόπτονται πριν να φυτρώσουν αλλά και όσα φυτρώσουν γίνονται ασθενικά και αδύνατα.
Σχόλιο
Ενδιαφέρουσες οι διαφοροποιήσεις και οι συσχετίσεις της ποιότητας της γης με τον είδος του σπόρου. Στη σύγχρονη γεωπονία προσπαθούμε να ενισχύσουμε με λιπάσματα την ποιότητα της γης και δεν δίνουμε αρκετή σημασία στο βρέξιμο του χώματος κατά περίπτωση. Ένα ερώτημα που προκύπτει είναι αν η επιλογή της χειρότερης γης οφείλεται στη χαμηλότερη διατροφική αξία των προϊόντων τα οποία θα σπαρθούν (οπότε είναι λόγος οικονομικός επειδή είναι προτιμότερο να ενισχυθεί το αποδοτικότερο προϊόν) ή αν οφείλεται σε τυχόν χειρότερη απόδοση των προϊόντων αυτών αν σπαρθούν στην παχιά γη. Στη δεύτερη περίπτωση θα πρέπει να μην λιπανθεί ιδιαίτερα το έδαφος σποράς αυτών των προϊόντων. Προς έρευνα.
Κεφάλαιο 3: Πότε να θερίζουν τους καρπούς και να τους αποθηκεύουν
Όταν αρχίζουν να ξανθίζουν τότε θέριζε τα γεννήματα και μάλιστα τα κριθάρια και τα όσπρια , τα οποία αν τα αφήσεις και πολυφθάσουν γίνονται άνοστα και δεν βράζουν εύκολα και πέφτουν και πολλά στο χωράφι κατά το θερισμό. Αν όμως τα συνάξεις πρώιμα τα κερδίζεις και γίνονται νοστιμότερα και βράζουν γρηγορότερα. Αλλά και τα άχυρά τους είναι στο φάγωμα γλυκύτερα και τα ζώα τα τρώνε καλύτερα. Μόνο πρόσεχε όσο μπορείς να τα θερίζεις πρωί με τη δροσιά και αφού λυχνίσεις άφησε τον καρπό στο αλώνι ένα ή δύο μερόνυχτα και το πρωί να τον αποθηκεύσεις με τη νυχτερινή δροσιά πριν βγει ο Ήλιος. Γιατί τότε βαστάνε πολύ καιρό και δεν κόπτονται τα γεννήματα.
Σχόλιο
Πολύ ενδιαφέρουσες οι συμβουλές του Αγάπιου σε αυτό το σημείο. Ο θερισμός είναι κατανοητό να γίνεται πριν παραγίνουν και σκληρύνουν οι σπόροι, για τα άχυρα και την απώλεια καρπού. Όμως παρατηρούμε κάποια σημεία που φαίνονται λανθασμένα. Δηλαδή προτείνει να προσέξει ο γεωργός ώστε:
1. Να θερίζονται με την πρωινή δροσιά
2. Να μένουν στο αλώνι ένα ή δύο μερόνυχτα οι καρποί μετά το λύχνισμα
3. Να συλλέγονται πάλι με την πρωινή δροσιά πριν βγει ο Ήλιος
Θα έλεγε κανείς, εκ πρώτης όψεως, ότι έτσι αυξάνεται η πιθανότητα να πολλαπλασιαστούν οι μύκητες!!! Και ειδικά του γένους Aspergillus. Όμως πρέπει να προσέξουμε ότι δεν λέει να συλλέγονται με οποιαδήποτε άλλη δροσιά αλλά μόνο με την πρωινή δροσιά και πριν βγει ο Ήλιος! Η πρωινή δροσιά ανέκαθεν θεωρούνταν ιδιαίτερο στοιχείο από τους ιατροφιλοσόφους ακόμη και από τους αλχημιστές ακόμη. Πρόσφατα ανακαλύφθηκε ότι έχει ιδιαίτερη σύσταση από ατμούς και ιχνοστοιχεία της γης. Δηλαδή δεν ταυτίζεται με τια άλλες υγρασίες που συναντούμε στη φύση. Ο Αγάπιος ρητά λέει να γίνεται η συλλογή με την πρωινή δροσιά (δεν ορίζει ρητά πριν την ανατολή του Ήλιου ίσως επειδή ήξερε ότι είναι ανέφικτο) αλλά ορίζει ρητά να μένουν ένα δύο μερόνυχτα στο ύπαιθρο και να αποθηκευτούν πριν την ανατολή με την πρωινή δροσιά. Αυτή η διαδικασία αφού θα είναι καλοκαίρι θα ξεράνει κατά την ημέρα τους σπόρους αλλά τη νύχτα θα απορροφήσουν εν μέρει την πρωινή δροσιά. Και αν αποθηκευτούν πριν την ανατολή του Ήλιου η δροσιά θα βρίσκεται και μέσα τους και ανάμεσά τους και θα εξατμίζεται σταδιακά, ή θα την απορροφήσουν και αυτήν οι σπόροι σταδιακά. Η ιδιαίτερη φύση αυτής της δροσιάς ίσως είναι αυτή που κάνει τη διαφορά. Τα σκάνδαλα με τις διοξίνες οφείλονταν κατά κανόνα σε κακή αποθήκευση σιτηρών όπου η θερμότητα και η υγρασία βοηθούσαν συνδυαστικά στην ανάπτυξη των αφλατοξινών λόγω πολλαπλασιασμού των μυκήτων που τις παράγουν. Με την ανωτέρω τεχνική ο Αγάπιος διαβεβαιώνει ότι διατηρούνται για πολύ οι καρποί και δεν αλλοιώνονται. Για να πετύχουμε σήμερα το ίδιο τους ραντίζουμε με πολλά χημικά επιβλαβή για την υγεία και δεν το πετυχαίνουμε. Γι’ αυτό τρώμε αφλατοξίνες στο γάλα αφού τα σταυλιζόμενα ζώα τρώνε τέτοια αποθηκευμένα σιτηρά τα οποία είτε θα περιέχουν χημικά συντήρησης είτε αφλατοξίνες λόγω των μυκήτων όπου αυτά επιτυγχάνουν να κατανεμηθούν ομοιόμορφα μέσα στην ποσότητα των σιτηρών. Η μέθοδος αυτή πρέπει να δοκιμαστεί και να ακολουθείται πλέον εφόσον επιβεβαιωθεί ξανά.
Συνεχίζεται
Βαγγέλης Κατέρης
Σχετικές πηγές:
https://tvxs.gr/news/eyropi-eop/poso-toksikes-einai-oi-trofes-poy-katanalonoym
Σχόλια
Δημοσίευση σχολίου