Ο Κίστος ή Λάδανο ή Λαδανιά, είναι ένας αυτοφυής χαμηλός, φρυγανώδης, πολυετής θάμνος, αρωματικός και πυκνός, που φέρει την επιστημονική ονομασία Cistus incanus και είναι ενδημικό του ελληνικού χώρου και φύεται σε πολλά μέρη της Ελλάδας.
‘Όλα τα μέρη του φυτού καλύπτονται από μονήρεις ή αστεροειδείς αδενώδεις τρίχες που παράγουν ρητίνη.Η ρητίνη αυτή έχει χρώμα σκούρο καφέ, είναι αρωματική με την οσμή που έχει το φαιό άμβαρι και με δυνατή, πικρή γεύση.
Έχει φαρμακευτικές ιδιότητες και από αρχαιοτάτων χρόνων είχε χρησιμοποιηθεί, ενάντια στους λοιμούς της χολέρας, αλλά και ως αρωματική ουσία για θυμιάματα αποτελεί δε ένα από τα 40 συστατικά του Αγίου Μύρου που φτιάχνεται κάθε 10 χρόνια στο Πατριαρχείο Κωνσταντινουπόλεως.
Οι αρχαίοι θεραπευτές χρησιμοποιούσαν τον Κίστο σε θυμιάματα και αλοιφές, καθώς του απέδιδαν ποικίλες θεραπευτικές ιδιότητες: αντιρρευματικές, θερμαντικές, αντισηπτικές και στυπτικές ιδιότητες. Το χρησιμοποιούσαν και στην αρχαία Αίγυπτο στην ταρίχευση των νεκρών.
Ο Διοσκουρίδης (1ος αιώνας μ.Χ.) αναφέρει ότι το μάζευαν από τις τρίχες των κατσικιών όταν αυτά κατά τη διάρκεια της βοσκής περνούσαν ανάμεσα στα φυτά και η αρωματική ρητίνη κόλλαγε επάνω τους. Λέγεται πως η ψεύτικη γενειάδα των Φαραώ ήταν φτιαγμένη από τα γένια των τράγων που είχαν επάνω κολλημένη την αρωματική αυτή ρητίνη.
Ο Διοσκουρίδης επίσης περιγράφει λεπτομερώς τις ιδιότητές της ρητίνης. «Το λάδανον δύναμιν έχει θεραπευτικήν, μαλακτικήν, αναστομωτικήν, ίστησι δε τας ρέουσας τρίχας μιγέν οίνω και σμύρνη και μυρσινίω ελαίω, ουλάς τε ευπρεπεστέρας ποιεί μετ' οίνου καταχριόμενον και ωταλγίας μεθ' υδρομέλιτος ή ροδίου εγχεομένου θεραπεύει».
Ο Ρωμαίος Αύλος Κορνήλιος Κέλσος (25π.Χ. - 25μ.Χ.),αναφέρει ότι η ρητίνη του φυτού, χρησιμοποιείτο ως κατάπλασμα ακόμα και για κακοήθη σαρκώματα.
Ο Ορειβάσιος, βυζαντινός γιατρός, (4ομ.Χ αι.) παρασκεύαζε μια αλοιφή με Κίστο κατά της τριχόπτωσης.
Ο Πέρσης ιατρός Αβικέννας, (980-1037 μ.Χ.) αναφέρει τη χρήση του Κίστου για την αποσκλήρυνση του στομάχου και εντέρου και με τη μορφή αλοιφής για τη θεραπεία του σπλήνα.
Το αρωματικό κόμμι του Κίστου χρησιμοποιείται και στην αρωματοποιία, σα νότα βάσης αλλά και σταθεροποιητής του αρώματος.
Από τον Κίστο, παρασκευάζεται και το ανθοϊαμα του Μπάχ με την ονομασία rock rose. Το rock rose είναι ένα από τα πέντε ανθοϊάματα που απαρτίζουν το γνωστό rescue remedy. (ίαμα πρώτης βοήθειας), το οποίο βοηθά στην κατανίκηση κρίσεων πανικού.
Το αφέψημα από τα φύλλα του Κίστου είναι ωφέλιμο και πολύ αρωματικό, πλούσιο σε αντιοξειδωτικά και τρεις φορές πιο υγιεινό από το πράσινο τσάι .Από σύγχρονες έρευνες αποδείχθηκε ότι τα φύλλα του φυτού έχουν πολύ υψηλή περιεκτικότητα σε πολυφαινόλες οι οποίες μπορούν να καταστρέψουν τις ελεύθερες ρίζες. Η ικανότητα του οργανισμού να μετατρέψει το οξυγόνο και τις τροφές σε χημική ενέργεια εξαρτάται από την αλυσιδωτή αντίδραση ελευθέρων ριζών. Οι ελεύθερες ρίζες είναι επίσης εξαιρετικά σημαντικές για το ανοσοποιητικό μας σύστημα. Σε φυσιολογικές τιμές μας προστατεύουν από ιούς, παράσιτα και μικρόβια. Όταν όμως οι ενώσεις αυτές υπερβούν τα όρια του οργανισμού μας προκαλούν προβλήματα επηρεάζοντας τα λιπίδια, τις πρωτεΐνες και το DNA, με αποτέλεσμα να προκαλείται πρόωρη γήρανση και αυτοάνοσα νοσήματα και καρκίνος. Η κατάσταση αυτή ονομάζεται οξειδωτικό στρες και προκαλείται όταν υπάρχει περίσσια ελευθέρων ριζών στον οργανισμό. Ο Κίστος αποτοξινώνει το σώμα και αποβάλλει τα τοξικά βαριά μέταλλα που προέρχονται από τον καπνό των τσιγάρων, των οδοντικών σφραγισμάτων και της περιβαλλοντικής ρύπανσης. Βοηθά τον οργανισμό να αντισταθεί σε πολλές μυκητιακές μολύνσεις όπως mycosis, candida albicans κ.λ.π. Επίσης, άλλοι επιβλαβείς μικροοργανισμοί όπως τα βακτηρίδια κολοβακτηριδίου και ελικοβακτηρίδιου (το οποίο προκαλεί γαστρίτιδα), ελέγχονται από τον Κίστο. Τα συμπτώματα όπως αργή πέψη, φούσκωμα, πόνος, κόπωση και έλλειψη ενέργειας εξαφανίζονται με την συχνή χρήση του αφεψήματος από φύλλα Κίστου και αναδημιουργείται η υγιής βακτηριακή πανίδα.
Ακόμα περισσότερο εντυπωσιακό είναι ότι το αφέψημα του Κίστου έχει μια πολύ ισχυρή αντιική επίδραση στους ιούς της γρίπης και ακόμη και στους ιούς πτηνών (H7N7 ).
Δίνει καθαρότερη και υγιέστερη χροιά ακόμη και σε δέρματα με ακμή και νευροδερματίτιδα αμέσως μετά από τέσσερις εβδομάδες.
Εκτός από το αφέψημα του που μπορούμε να πίνουμε για διάστημα 4 εβδομάδων για αποτοξίνωση από το τσιγάρο και τα βαρέα μέταλλα, άν κάνουμε και στο δέρμα μας κομπρέσες με αυτό δύο φορές την ημέρα, θα έχουμε μια σημαντικά καθαρότερη και υγιέστερη χροιά ακόμη και σε δέρματα με ακμή και νευροδερματίτιδα αμέσως μετά από τέσσερις εβδομάδες.
Η ομορφιά των ανθών του κίστου και η πολύτιμη αρωματική τους ρητίνη προκάλεσαν την προσοχή των Μινωιτών καλλιτεχνών.
Ποιος δεν έχει θαυμάσει «το γαλάζιο πουλί» τη γνωστή τοιχογραφία στο ανάκτορο της Κνωσού(1550 π.Χ.); Εκεί βλέπουμε το γαλάζιο πουλί σε ένα τοπίο ολάνθιστο να χαίρεται τη ζωή και τη φύση. Η άνοιξη έχει λύσει τα δεσμά του χειμώνα. Στα βράχια βλέπουμε ανάμεσα σε ίριδες και άγρια ρόδα, τα ροζ άνθη του κίστου που μαζί με το γαλάζιο πουλί συνθέτουν μια αρμονική απεικόνιση της χαράς της ζωής
Σαπούνι Κίστου από λάδι και εκχύλισμα Κίστου. Ο πλούσιος αφρός του καθαρίζει βαθιά αλλά απαλά το δέρμα και το περιποιείται αφήνοντας το απαλό και ενυδατωμένο.
Ο Κίστος ή Λάδανο, δεν πρέπει να συγχέεται με το ‘’Λαύδανο ή Λάβδανο’’ μια φαρμακευτική ουσία που περιέχει συστατικά του οπίου και το οποίο ήταν ευρύτατα διαδεδομένο τον 19ο αι., καθώς γιατροί και φαρμακοποιοί συνταγογραφούσαν ως "μαγικό ελιξίριο" δια πάσα νόσον. Το Λάβδανο ή Λαύδανο εξαφάνιζε λόγω του οπίου τον πόνο και χαλάρωνε το νευρικό σύστημα με αποτέλεσμα να ανακουφίζεται ο ασθενής όμως ήταν πολύ επικίνδυνο και μια μεγάλη δόση μπορούσε να οδηγήσει στο θάνατο.
Κείμενο & φωτογραφίες: Χρυσούλα Ανέστη
Βιβλιογραφία
-Θεόφραστος, Περί Φυτών Ιστορίας, Βιβλία Ι-IX,
-Διοσκουρίδης Πεδάνιος Αναζαρβεύς, Περί απλών φαρμάκων, Ι-ΙΙ,
-Καββάδας ∆., Βοτανικόν και Φυτολογικόν Λεξικόν σελ. 1934, Αθήνα, 1956.
-Γεννάδιος Π.Γ. Λεξικό Φυτολογικό, σελ. 512, Αθήνα, 1914
-Βολανάκης Ι., «Φαρμακευτικά και Αρωματικά Φυτά στον Αρχαίο Ελληνικό Κόσμο», 343-362, στο Αρχαία Ελληνική Τεχνολογία και Τεχνική από την προϊστορική μέχρι την ελληνιστική περίοδο με έμφαση στην προϊστορική εποχή, Πρακτικά Συνεδρίου, 2004
-The Mythologists /Μυθολόγοι
Σύνδεσμοι
Σχόλια
Δημοσίευση σχολίου